.webp)
Dawet beşeke gelekî girînge ji beşên çanda gelan. Ji ber ku dawet destpêka avakirina malbatake nûye di hemû çandê cîhanê de cihekî girîng digrin. Dawet rengên netevane. Ji ber vena ye ku bi hezaran salaye dawetên gelê me li cîhanê dengvedane. Bi listikên xwe, bi edetên xwe, bi kevneşopîyên xwe, bi stranên xwe, bi cil û bergên xwe dawetên kurda di çanda cîhanê de cihekî rengîn ji xwe re girtîye.
Lê mixabin roj bi roj ev rengên kurdî ji nav dawetên me dirabin. Li kem devera dawetên ku behna kurdî ji wa tê mane. Li bajarên kurda ti cûdatî dinavbera dawetên cîran de an dawetên ewropîyan û ê kurda nemane. Dawetên ana li salonên daweta çêdibin. Bûk û zavê dixine mîna qeşmera. Ew giranîya bûk û zavê ji rûyen wa hatîye avetin. Ji bedela govendên me dansên bîyanî ji xwe re xistine edet. Dema ku mirov ji dûr ve li dawete kurdê îro temaşe dikê ti rengê kurd û kurdîstanî nabînê. Ne stran stranên kurdîne ne cil û berg ê kurdîne ne listik ê kurdîne…
Di vê lêkolînê de min xwest ez dawetên bi rengê kurdistanî bi we bidim naskirin. Min nexwest ev çanda rengîn wundabibê. Ez dizanim tiştê hate nivîsandin nayê wundakirin. Bi vê armancê min ev nivîs nivîsand. Di serî de ji bo alîkarîye ji dayîka xwe Latîfa re duvre jî ji xaltîka xwe Asya re spasîyên xwe pêşkeşdikim.
Hin Edetên Dawetên Me
DARİKÊ ZAVÊ: DAREKE Bİ GELEK ŞAX Û Bİ ŞEKİR Û Bİ XİRXİRKA XEMİLANDÎ. DEMA KU BÛK GİHAŞTE MALA ZAVÊ, DARİKÊ ZAVÊ Lİ SERÊ BANEKÎ DİHİLWEŞANDİN. EW ŞEKİR Û XİRXİRKÊ KU HİLWEŞÎYAN Bİ COŞEKE MEZİN DİDAN HEV.
SEVÎLKÊ BÛKÊ: NAVA SEVÎLK Bİ ŞEKİR Û Bİ PERÊ HÛR TİJİDİKİRİN. DEMA KU BÛK GİHAŞTE MALA ZAVÊ Lİ BER PÎYE BÛKÊ DİŞKANDİN. ZAROKAN XWE DAVETİN ŞEKİR Û PERA.
PİŞT DÊRÎ: DEMA KU BÛKÊ Jİ MALBAVAN DERDİXİN Jİ REXÊ NASÊ BÛKÊVE DERÎ DİGRİN. Jİ BER KU DERÎ VEKİN Jİ ZAVA DİRAVAN DİXWAZİN. HETA ZAVA PERA NEDÊ DERÎ LÊ VENAKİN.
SERSEBET: DEMA KU RİHALÊ BÛKÊ DİBİN MALA ZAVÊ, MİROVEK Lİ SER SEBETA BÛKÊ DİRÛNÊ Û Jİ BARKÊŞA DİRAVAN DİXWAZÊ. HETA DİRAVA BİDEST NEXİN NAHÊLİN KU SEBETA BÛKÊ Jİ CİHÊ WÊ WE RÊ RAKİRİN.
ŞAKALA (PÊLAV) BÛKÊ (Jİ BO KU BİDİN ZAVÊ): Jİ BO XELAT Jİ ZAVA BİSTENİN PÊLAVA BÛKÊ DİBİN Jİ ZAVÊ RÊ. ZAVA JÎ Jİ BEDELA PÊLAVA BÛKÊ XELATEKÊ DİDÊ KESÊ KU PÊLAV ANÎYE.
DESMALKA ZAVÊ (Jİ BO KU BİDİN BÛKÊ): Jİ BO XELAT Jİ BÛKÊ BİSTENİN DESMALKA ZAVÊ DİBİN Jİ BÛKÊ RE. BÛK JÎ Jİ BEDELA DESMALKA ZAVÊ XELATEKÊ DİDÊ KESÊ KU DESMALK ANÎYE.
SERDOŞEK: XELATA KU DİDİN KESÊN KU DOŞEKA BÛK Û ZAVÊ DİRÛTÎYE.
Kevneşopîyên Dawetan
– CİRÎD
– KAHRÊ AZİBA
– MEWLÛD
– HİNAKİRİNA DESTÊN BÛK Û ZAVÊ
– Lİ BER PÎYE BÛKÊ ŞİKANDİNA QEDEHA
– Dema ku bûk ji mala bavê xwe derdikevê ji hêla bav an birayê wê ve qurdelaya sor sê cara li bejna bûkê tê girêdan û tê vekirin. Cara dawî giredayî dimênê.
– Rêgirtin ji rexê zarokan ve ji bo siwarêyen bûk û zavê
– Zerfa Dirava
– Belavkirina hinê li keçika
– Xelatkirina bûk û zavê
– Sersibehîya bûkê
Listikên Dawetan
Delîlo
Govend
Hurîzî
Sêgavî
Çargavî
Milanî
Çelpik
Şêxanî
Bagîyê
Şemamê
Bablêkan
Şêrîzdîn
Stranên Dawetên Me
Kî Zava Kî Zava
Zerî zavana lo zerî zavana
Wey (navê zavê) zavaye lo (navê zavê) zavaye
Zavakê şêrîn birane wey zavakê şêrîn birane
Ne bêje min nabe wey lo (navê zavê) ne bêje min nabe
Sehê naçê tavê wey sehê naçê tavê
Reşkula mala bavê wey reşkula mala bavê
(nave bavê zavê) xelat e wey (nave bavê zavê) xelat e
Şev reş e neçe civatê lo (navê zavê) şev reş e neçe civatê
Kî zava kî zava (navê zavê) bejin zirave
Kî bûke kî bûke (navê bûkê) hine li neynûke
Kî berbûlî kî berbûlî (navê xwişka zavê) di cîde werbê
Kî xêlî kî xêlî (navê biraye zavê) tifing bi têlî
Kî nanpej kî nanpej (navekî nêzîkî zavê) tilî dirêj
Kî firaxşo kî firaxşo (navê keçikekê) çenk dirêj
Kî cilşo kî cilşo (navê keçikekê) dest şûnik
* Ev stran li ser bûk û zavê tê gotin Ev stran bi awaye ku lihev vegerenin tê gotin. Stranbêj rêz bi rêz dibejê duvre gohdervan dubare dikin. Bi çelpika forma wê tê girtin.
Kekêmino Zava
Şam û Heleb, Diyarbekir kekêmino zava
Şam û Heleb, Diyarbekir ser xêrê bê zava
Min bazara bedlête kir kekêmino zava
Min bazara bedlête kir ser xêrê bê zava
Min jibîrkir ûtî nekir kekêmino zava
Min jibîrkir ûtî nekir ser xêrê bê zava
Şam û Heleb, Diyarbekir kekêmino zava
Şam û Heleb, Diyarbekir ser xêrê bê zava
Min bazara qundira te kir kekêmino zava
Min bazara qundira te kir ser xêrê bê zava
Min jibîrkir boyax nekir kekêmino zava
Min jibîrkir boyax nekir ser xêrê bê zava
Şam û Heleb, Diyarbekir kekêmino zava
Şam û Heleb, Diyarbekir ser xêrê bê zava
Min bazara hamawîya te kir kekêmino zava
Min bazara hamawîya te kir ser xêrê bê zava
Min jibîrkir reşî nekir kekêmino zava
Min jibîrkir reşî nekir ser xêrê bê zava
Şam û Heleb, Diyarbekir kekêmino zava
Şam û Heleb, Diyarbekir ser xêrê bê zava
Min bazara gomlekê te kir kekêmino zava
Min bazara gomlekê te kir ser xêrê bê zava
Min jibîrkir qulpik nekir kekêmino zava
Min jibîrkir qulpik nekir ser xêrê bê zava
* Ev stran li ser zavê tê gotin Ev stran bi awaye ku lihev vegerenin tê gotin. Stranbêj rêz bi rêz dibejê duvre gohdervan dubare dikin. Bi çelpika forma wê tê girtin.
HİNE
HİNE HİNE SED Û Dİ CARA HİNE
Hinê di teştêkin
Destê bûk û zavêkin
Hine ji hina musilê
Anîn bi elba hasilê
Lêkin destê sorgulê
* Ev stran li ser bûk û zavê tê gotin Ev stran bi awaye ku lihev vegerenin tê gotin. Stranbêj rêz bi rêz dibejê duvre gohdervan dubare dikin. Bi çelpika forma wê tê girtin.
XERÎBÎYÊ
Xerîb xerîbîyê
Çola Bişerîyê
Xwelî li serê te zêrîyê
Xerîbka Xwedê me
Dara devê rê me
Hesreta mala bavê me
Xerîb here were
Çêke tayij û bere
Taştê bixwe dîse here
Xerîb çûye dara
Li xerîb bûya evara
Werîs lê biwa mara
Xerîbka azmana
Sabunka gizwana
Li ser serê gundî û cîrana
Xerîb ez bi gorî
Teşta tijî morî
Xerîb çûya taxa jorî
* Ev stran li ser bûkê tê gotin. Yek kes dibejê û ê dîn bi çelpika ritma wê digrin.
.jpeg)
